Sorumluluk Reddi: Bu makale Oasis Elçisi tarafından yapılmış bir çeviridir. Doğru çeviriler için kontroller titiz bir şekilde yapılmaktadır ancak hatalar veya eksiklikler olabilir. Oasis, doğruluğundan veya güvenilirliğinden sorumlu değildir. Orijinal makaleye buradan ulaşabilirsiniz: https://oasisprotocol.org/blog/twitter-spaces-sapphire-developer-tools
23 Mart’ta gerçekleştirilen Oasis Twitter Spaces oturumu, Sapphire üzerinde geliştirme yapan geliştiricilerin kullanabileceği kaynak ve araçlar hakkında bilgi edinmek için güzel bir fırsat sundu. Önde gelen iki ekibin üyeleri — Band Protocol Protocol ve Covalent — Sapphire’in geliştiricilere sundukları hakkında sohbet etmek için Oasis’e katıldı. Sohbeti kaçıranlar için bu makale, konukların kendi ağzından çıkan kelimelerle sohbetin bir özetidir. Kaydı dinlemek isteyenler buradan dinleyebilirler.
Kısaca ve kolayca okunabilmesi için işte Twitter Space‘in bir özeti.
Web3’te çözmeye çalıştığınız sorunlardan bazıları nelerdir?
Leibing (Covalent): Bence bu çok genel bir soru. Açıkçası bana sorarsanız, blockchain endüstrisi için pek çok kritik sorunlar var. Elbette geçen yıl bu sektör için iyi bir zaman değildi ve son iki yılda yaşananlar çeşitli sorunları ön plana çıkardı. Şeffaflıkla ilgili şeyler, kötü oyuncularla ilgili şeyler, vaatlerini yerine getirmeyen birçok projeyle ilgili şeyler vs. Yani tüm bunlar hala yaşanıyor.
Kovalent tarafında, tabii ki bütün sorunları çözme iddiasında değiliz.
Geliştiricilerimiz için çok özel ve niş bir sorunu çözüyoruz. Başlıca sorun veri erişimidir. Çok fazla blok zinciri ve çok fazla da protokol var. Ve bazen zincir üzerindeki verileri sorguladığınızda hepsinin farklı dillerde olduğunu görürsünüz. Hepsi çok noktalı sorgu formatlarındadır. Blockchain veritabanı, size toplu veriler sağlayan SQL veritabanından farklıdır. Bu, özellikle çok zincirli uygulamalar vb. oluşturuyorsanız, bir blok zincir ile üst düzey soruları anlamayı çok ama çok karmaşık hale getirir.
Kovalent, veri toplayarak ve bunları daha düzenli biçimlerde API uç noktalarımıza paketleyerek ve ardından geliştiricilere verileri sağlamada ortaya çıkar. Örneğin, bir cüzdan adresinin veya akıllı sözleşmenin tüm işlemlerini almanız gerekiyorsa, yalnızca bir API çağrısı yapabilirsiniz ve tüm her şeyi alırsınız. Ayrıca CSV veya Google E-Tablolar formatında da indirebilirsiniz.
Bu, geliştiricileri, analistleri veya topluluk üyelerini, bir blok zincirinde ne tür zincir içi verilere inme konusunda gerçekten güçlü kılıyor ve umarım bu, bugünün konuşmasının teması olan, blok zincirleri ve genel olarak bu alanda daha fazla şeffaflık sağlayacaktır.
Fon (Band Protocol): Band Protocol aslında akıllı sözleşmelere zincir üstü veri sağlamaktadır. Bu yüzden veri tarafında da çalışıyoruz, ancak bunu blok zincirine sağlıyoruz. Ve çözdüğümüz sorunlar daha çok akıllı sözleşmeler yürütmenin veya Web3’te oluşturmanın temel sorunu olduğunu söyleyebilirim.
Temel olarak, akıllı sözleşmeler ile blok zincirinin dışından güvenilir ve doğru verilere erişilmesine olanak sağlıyoruz.
Akıllı sözleşmeler ve DeFi protokollerinin meşru veya güvenli bir oracle çözümü yoksa, buradaki yolun zaten çok fazla tuzak veya olay olduğunu düşünüyorum. Ve günün sonunda kullanıcılar etkilenir, değil mi? Band Protocol’ü geliştirirken aklımızdaki anahtar budur. Güvenlik her zaman önceliklidir ve bunu merkeziyetsizlik aracılığıyla yapar. Bu nedenle, Band Protocol’ü kullanıyorsanız, merkezi bir hata olmadığından ve verilerin her zaman güvenli ve güvenilir olduğundan emin olmak için birden fazla doğrulayıcıyla çalışıyoruz.
Gerçekten ele aldığımız bir diğer konu ise, birlikte çalışabilirlik ve ölçeklenebilirliktir. Birlikte çalışabilirlik için, Cosmos için IBC aracılığıyla bunun üzerinde çalışıyoruz. Ve yakın gelecekte, Oracle’ın verilere ihtiyaç duyduğu dApp’lerle yerel olarak etkileşim kurabilmesi için EVM araçları için köprüyü başlatacağız. Ölçeklenebilirlik açısından, Band Protocol’ün verimini artırarak ve zincir üzerinde özel bir altyapıya sahip olarak bunu çözmeye çalıştığımızı düşünüyorum. Band Protocolü kendi zincirimizde çalışmaktadır. Ve tüm ağır Oracle hesaplamaları, talep edilen zincirden bizim zincirimize yüklenir, başka herhangi bir veri türü için hesaplama yoktur. Tüm verilerimiz veya işlemlerimiz devam edtmektedir, gerçekten sadece Oracle yapıyorum. Ve bunun, sizin veya akıllı sözleşme oluşturucuların geliştirdiği şeyden yükü nasıl aldığımızı söylemek istiyorum. Ve Oracle çözümü kısmını bırakın biz halledelim.
Covalent ve Band Protocol’ü diğer Web3 projelerinden farklı kılan nedir?
Leibing (Covalent): Covalent ürününü toplu veri sağlayan bir ürün olarak görüyorum. Web3’te bir geliştiriciyseniz ya da yakın zamanda Web3 alanına girmiş bir web aracı geliştiricisiyseniz, zincir verileri üzerinde sorgulama yaparken JSON-RPC uç noktaları adı verilen bu şeyleri kullandığınızı fark etmişsinizdir, değil mi? Ve bunlar gerçekten çok iyi. Hepimiz zincir verilerine ulaşmak için bunlara güveniyoruz, ancak sorun şu ki, bir adresin tokenini almak için bir nokta sorgu yöntemi kullanıyorlar, diyelim ki benim adresim, değil mi? Yalnızca kendi adresimin değil, aynı zamanda token adresinin ve tokenin sözleşme ABI’sinin girdi verilerini de sağlamam gerekiyor.
Elimde 50 token varsa ne olur? Temel olarak 50 çağrı, 50 API ve sözleşme adresi arasında döngü oluşturursunuz. Yani geliştirici deneyimi açısından bu tam bir kabus. Özellikle de ürününüzün kullanıcı token’lerinin sadece bir sayfasını göstermesi gerekiyorsa. Ve bu bir ürünün temel bir özelliği değildir, ancak bunu oraya çıkarmanız ve hızlı bir şekilde almanız gerekir. İşte Covalent API burada devreye giriyor.
Bu tür kullanım durumları için, temelde bu tür veri toplama işlemlerini bize yaptırabileceğiniz ve UX’inize veya çözmeye çalıştığınız iş sorununa odaklanabileceğiniz toplu veriler sağlıyoruz. Verilerimiz son derece kullanıcı odaklıdır ve kullanıcılar derken geliştiricileri kastediyorum. Bu da bizi JSON RPC hizmetlerine ve diğer toplu veri sağlayıcılarına kıyasla benzersiz kılıyor. Oasis Sapphire de dahil olmak üzere 90’dan fazla zinciri destekliyoruz, bu da Sapphire ağından bir geliştiriciyseniz her türlü zincir içi veriyi alabileceğiniz anlamına geliyor. Bu, zincirler arası uygulamalar oluştururken hayatınızı gerçekten kolaylaştırır.
Fon (Band Protocol): Band Protocol, blok zincirine veri sağlayan bir oracle çözümüdür. Aslında müşterilerimizin kendileri için anlamlı olan oracle’ı seçmelerine gerçekten çok açık olduğumuzu söyleyebilirim. Ayrıca, nasıl imzalamak istediklerine bağlı olarak, kendi özel protokolleri için birden fazla oracle’a ihtiyaç duysalar bile aynıdır. Ancak Band Protocol’ü öne çıkardığını söyleyebileceğim bazı temel özellikler şunlardır.
Bunlardan biri çapraz zincir uyumluluğudur. Biz de çapraz zincir üzerinde birlikte çalışabilir şekilde tasarlandık. Bu, birden fazla zincir üzerinde bir protokol oluşturuyorsanız, birden fazla Cosmos EVM substratı sağlayabildiğimiz için Band Protocol kullanmanın mantıklı olduğu anlamına gelir.
İkincisi kişiselleştirilebilirlik. Geliştiriciler oracle çözümlerini ihtiyaçlarına göre özelleştirebilirler. Üzerinde çalıştığımız kadarıyla, farklı protokoller gerçekten de fiyat beslemelerinde çok farklı nüanslar gerektiriyor.
Üçüncüsü ise yine merkeziyetsizlik ve güvenlik. Merkeziyetsiz bir ağımız var. Ve güvendiğimiz birden fazla doğrulayıcı ile çalışıyoruz.
Ölçeklenebilirlik ve hızı da eklemek isterim. Yine, Band Protocol zincirini yüksek verim, düşük gecikme süresi için tasarladık ve geliştiricilerin verilere gerçekten hızlı, gerçekten verimli bir şekilde erişmesini sağlamak için uygun maliyetli bir iş olduğu için elimizden geldiğince çalışıyoruz. Son olarak ve en önemlisi, müşterilerimizin herhangi bir sorunu olması durumunda günün her saati çalışan tam bir ekibin bakımıyla desteklenen sağlam hizmetler sunuyoruz.
Covalent çapraz zincir uygulamaları için nasıl kullanışlıdır?
Leibing (Covalent): Covalent çok zincirli uygulamaları güçlendirmek için çalışır. Çapraz zincir tipik olarak bir zincirden diğerine aktarım yaptığınız zamandır ve bunlar köprüleme çözümleri gibi olacaktır ve bazen oracle’lar da bu konuda yardımcı olur. Ancak biz, salt okunur bir API olduğumuz için, çapraz zincir ekranları oluşturmanıza olanak tanıyoruz. Diyelim ki bir cüzdan geliştiriyorsunuz, bir kullanıcının bakiyelerini 90’a kadar zincirde veya sadece birkaç API çağrısıyla görüntüleyebilirsiniz, değil mi? Ve sanırım Covalent kullanmanın gerçek faydası da bu.
Günümüzde Band Protocol ve Covalent ne tür uygulamalarda kullanılıyor?
Leibing (Covalent): Yani, Covalent’i iyi bir şekilde kullanabilecek uygulamalar temelde herhangi bir şeydir, yaptığınız herhangi bir dApp, değil mi? Sapphire gibi EVM uyumlu katmanlar için geliştiriyorsanız, bir Solidity arka ucunuz vardır. Bir Solidity arka ucunuz var ve sonra bu sorunla karşılaşıyorsunuz. Kullanıcılarım için belirli verileri nasıl görüntüleyebilirim?
Buna güzel bir örnek info.uniswap.org.
Herkes tokenlerini takas etmek için Uniswap’i kullanabilir, ancak ön uçları aracılığıyla grafikleri, havuz sayısını, TVL’yi vb. görmeliyiz. Tüm bu veri noktaları Covalent API aracılığıyla kullanılabilir. Köprüleme çözümlerini görüyorsunuz, değil mi? Bir arka uçta çapraz zincir bir dApp. Ancak her köprü yapmak istediğinizde, sahip olduğunuz token sayısını gösteren bir sayfa olacak, bunun gibi bir şey kullanıcı başına sadece bir API çağrısı ile çok kolay bir şekilde yapılabilir. Dolayısıyla, ön uç kullanıcı arayüzü gerektiren herhangi bir uygulama, herhangi bir dApp, Covalent API için mükemmel bir kullanım alanıdır.
Fon (Band Protocol): Çok sayıda gördüğümüz mevcut protokoller DeFi platformlarıdır. Ya L1’lerle çalışıyoruz — böylece küçük sözleşmeleri destekleyebiliyoruz — ya da doğrudan dApp’lerle çalışıyoruz. Ve çoğunlukla DeFi ile çalışıyoruz. Borç verme, ödünç alma, kalıcı sözleşmeler vb. oluşturmak istiyorsanız bir oracle’a ihtiyacınız olacaktır. Daha önce bahsettiğiniz konuya değinmek gerekirse, doğrulanabilir bir rastgele fonksiyon olan VRF’ye de sahibiz.
Bu, oracle’ın üzerine geliştirdiğimiz bir uygulama ya da kullanım alanı. Ve temel olarak rastgele bir sayı üretiyor. Dolayısıyla bu, oyunlara, herhangi bir platforma ve oyun içi rastgelelik oluşturmaya çalışan her türlü dApp’e hizmet edecektir. Son olarak gördüğümüz ve daha fazla görmekten heyecan duyacağım konu ise Sosyal Medya ve Gizlilik. Müşterilerimizden ya da ortaklarımızdan biri sosyal medya profillerini doğrulamak için bizi kullandı. Uygulama üzerinde bir profil modülleri var. Ve bu kişilerin, platformlarındaki profillerin gerçek kişiler olduğunu ve Web2’deki sosyal medya hesapları gibi temelde doğrulanmış hesaplara sahip olduklarını doğrulamak için Band Protocol’den yararlandılar. Bu anlamda, bir profil modülü veya cüzdan oluşturuyorsanız, Band Protocol’ün sizin için de işe yarayabileceğini düşünüyorum.
Oasis geliştiricileri Band Protocol’ü projelerine nasıl entegre edebilir?
Fon (Band Protocol): Web sitemizde çok sayıda bilgi ve dokümantasyon mevcuttur. Ancak, desteğe ihtiyacınız olursa, her zaman ekosistem geliştiricilerimizle iletişime geçebilir ve Discord’umuza katılabilir veya BD@Band Protocolprotocol.com adresinden bize e-posta gönderebilirsiniz. Ayrıca kurulum yapmanıza yardımcı olabiliriz ve yardımcı olmak için özel kaynakları da paylaşabiliriz. Ancak birden fazla test ağında mevcut durumdayız. Ve bu konuda desteğe ya da yardıma ihtiyacınız yoksa, çevrimiçi belgeler zaten başlamanızı sağlayacaktır.
Veri oracle’ları ve veri toplayıcıları gizlilik odaklı blok zincirlerinde nasıl bir rol oynuyor?
Leibing (Covalent): Bence bu oldukça felsefi bir soru. Gizlilik ve şeffaflık bazen birbiriyle çelişiyor. Şeffaflık istiyoruz ama aynı zamanda mahremiyet de istiyoruz. Sanırım her ikisi de iyi değerler, ki bu da konuyu ilginç kılıyor çünkü saf şeffaflığın mutlak bir kabus olduğu pek çok yol var. Örneğin, düşmanlarınızın tüm hareketlerini bilmeniz gibi, bu bazı kullanım durumlarını mümkün kılmaz. Ancak adresinizin açığa çıkması gibi daha kötü niyetli durumlar da var. Ve eğer bir balinaysanız, pek çok hacker sizi gerçekten hedef almaya başlayacaktır. Ve eğer adresinizi herhangi bir gerçek dünya kimliği ile tanımlama gibi bir şey varsa, pek çok kötü şey olabilir.
Dolayısıyla burada mahremiyet ihtiyacını tamamen görebilirsiniz.
Ancak aynı zamanda bu karanlık finansal sisteme sahip olmak için mahremiyetin nasıl tamamen istismar edilebileceğini de sormanız gerekir. Yani evet, her iki uçta da durum iyi değil. Ortada bir çözüme ihtiyacımız var ve bu noktada, örneğin Sapphire’i indekslememizin oldukça ilginç olduğuna inanıyorum çünkü siz özel bir katmana sahip olacaksınız. Ve bunun Ethereum zincirleri veya Polygon zincirleri gibi genel EVM’nizden ne kadar farklı olduğu. Bu, yepyeni bir kullanım durumu gördüğümüz çok ilginç bir gerilim. Sanırım bu konuda hala kararımı veriyorum, ancak bunun büyüleyici bir konu olduğunu düşünüyorum.
Fon (Band Protocol): Oracle’lar için, sadece teorik bir şey olmaktan çıkıp fiilen oyuna dahil olmanın önemli olduğunu düşünüyorum. Dolayısıyla, oracle kullanımı ve rolleri ile ilgili olarak, doğrulama oldukça basit ve açıktır. Görmediğiniz özel ayrıntıları gözden geçirmek zorunda kalmadan zincir dışı verilere erişerek kullanıcıların veya işlemlerin veya başka bir şeyin kanıtlanmış doğrulamasını sağlamak için Band Protocol oracles ağını kullanabilirsiniz, bu iki zıt şey gibidir, değil mi? Bir yandan doğrulayabilirken, bir yandan da insanlara gizlilik sağlayabiliriz. Dolayısıyla, Blockchain ağları gizlilik konusunda daha etkin hale geldikçe, açıklarımızın bu ağın kullanıcı gizliliğinden ödün vermeden harici veri kaynaklarıyla etkileşime girmesini sağlamada önemli bir rol oynayacağını düşünüyorum.
Bahsettiğim güvenli ve merkeziyetsiz tasarımla bu boşluğu gerçekten dolduruyoruz. Ortaklarımızdan biri, adı Decimals, Web3 sosyal medyasını oluşturmaya çalışırken bunu kullanıyor. Yani, temelde bir oracle kullanarak doğrulamadan yararlanarak şeffaflık ve aynı zamanda gizlilik arasında denge kurmaya çalışıyorlar.
Şu anda DeFi için hizmet veriyoruz çünkü fiyat akışı verilerine yönelik bir alım veya piyasa ihtiyacı var. Ama aslında sektör geliştikçe oracle’lar bundan çok daha fazlasını yapabilir, değil mi? GameFi için VRF, bir NFT toplantısında bile rastgelelik sunabilir. Gizlilik ağları içinse profilleri doğrulamak için kullanılan bu tür diğer verilerdir. Diyelim ki birisi bir yetiştiricilik oyunu inşa ediyor, bu gerçekten çok yaygındır. Bir istek kullanmak zorunda değilsiniz, cins başına bir rastgele sonuç. Aslında bunu bir kez tohum olarak yapabilirsiniz. Böylece farklı eşleştirmelerin sağladığı farklı çözümlerin evrenini tam olarak bilirsiniz. Ancak bu kısım daha sonra oyun tasarımcıları için saklanır ve kullanıcılar temelde yalnızca nihai sonuçları bilir.
Kovalent ve Band Protocol için yol haritasında sırada ne var?
Leibing (Covalent): Covalent tarafında misyonumuz oldukça basit — daha fazla değişiklik, daha iyi tasarım API’si, daha hızlı yanıt süresi. Yani, temel olarak uygulamalarınızın veri elde etme açısından gerçekten ulaşabileceğiniz en hızlı olmasını sağlamakla ilgili. Ayrıca bir geliştirici olarak hayatınız en basit halini alır. Belirli bir kullanım durumuna ihtiyacınız varsa, bu nedenle ürün ekibimiz sürekli olarak belirli kullanım durumlarına uyacak farklı türde veri kombinasyonlarını bir araya getiriyor.
Mevcut tüm uç noktalarımıza göz atmak için belgelerimize gidebilirsiniz — covalenthq.com/docs/api — ve bunları deneyebilir, sunduğumuz veri türlerini görebilirsiniz. Ayrıca Curve, AAVE, Balancer, Instadapp, LIDO vb. gibi protokollere özgü verileri almanızı sağlayan C Sınıfı uç noktalar adlı bu yeni seriyi geliştiriyoruz. Yani bundan önce, sanırım tüm bu verileri elde etmek oldukça zor olacak. Ancak bu yeni uç noktalarla, bu DeFi işlevlerini uygulamanıza ve cüzdanlarınıza gerçekten hızlı bir şekilde entegre edebilirsiniz. Dışarıdaki boru hattı bu.
Fon (Band Protocol): Band Protocol tarafında, birlikte çalışabilirliği geliştiriyoruz. Bu yıl yol haritamızı yayınladık. Üç entegrasyon aracı geliştiriyoruz. Kullanıcılarımızın Band Protocol oracle’ına daha sorunsuz ve daha yerel bir şekilde erişebilmeleri için EVM için bir köprü sözleşmesi ile Cosmos’taki herkese IBC’yi getiriyoruz, yani özet olarak şunu söyleyebilirim ki, self servis modüller de sağlamaya çalışıyoruz.
Ayrıca ZK EVM ile nasıl entegre olabileceğimize ve onları da destekleyip desteklemeyeceğimize bakıyoruz.
Veri tarafında, yakında test veri pazarımızı yavaş yavaş faaliyete geçirebiliriz. Şu anda premium veri kaynaklarından veri alıyoruz ve doğrudan veri sağlayıcılarla çalışıyoruz. Bunu halka ya da diğer iş ortaklarına da açıp açmamamız gerektiği konusunda bir tartışma var. Bu aynı zamanda Band Protocol’ün faydasına ya da tokenomisine de yardımcı olacaktır.
Nihai hedef, hizmet ve self-servis modellerinin bir karışımını mümkün olduğunca çok zincire sunabilmektir, böylece insanlar ne yapmak istedikleri ve denemek istedikleri kullanım durumları hakkında da yaratıcı olabilirler. Diyelim ki bir şirket, bir proje, bir vakıf olarak bir Band Protocol’ün yaptıklarına rağmen. Örneğin, Decimals’da olduğu gibi, aslında projeye başladılar ve bazı konularda yardım talep etmeden önce ilk olarak kendileri yaptılar.
Geliştirmek isteyen geliştiricilerle hangi gizlilik özellikli dApp fikirlerini paylaşırdınız?
Leibing (Covalent): Aklıma ilk gelen iki fikir olabilir.
Birincisi, bu uygulamanın hackathon’larda çokça yapıldığını görmüştüm, ancak o zaman bu fikre getirdiğim ana eleştiri, zincir üzerinde gizli belgeler oluşturamayacağınızdı. Ve bu uygulama, bir bireyin sağlık kayıtlarının bir hastanenin veritabanında olması yerine, zincir üzerinde olduğu ve bu sağlık kayıtlarına sahip olan kişi olarak size ait olduğu bir tür sağlık kaydı uygulaması gibi. Dolayısıyla, gizlilik odaklı bir blok zinciri ile, kesinlikle bir sağlık hizmeti dApp’ı oldukça gerekli olacaktır veya onunla inşa edilebilir. Ve bu, belirli verilerin egemenliğini elinizde tuttuğunuz diğer şeylere de uzanır.
İkinci fikir, belirli GPS konum verilerini gerektiren belirli bir dApp’dir. Örneğin, eşyaların zincire konulduğu bir eşya kiralama uygulamanız varsa ve daha sonra eşyaların iade edilmesini sağlamak için belirli bir teminatlandırma mekanizması kullanabilirsiniz. Eğer iade etmezseniz, değeri gider ve hepsi Metamask Cüzdanınızla ya da her neyse onunla bağlantılı olur, değil mi? Ve belirli eşyalar için eşya kaybolursa, değil mi? Bu eşyaların nerede olduğunu görmek veya takip etmek için GPS verilerine erişmek istersiniz. Bu da bisiklet paylaşım uygulamalarından çok farklı değil. Ama yine de hepsi zincir üzerinde. Ancak GPS verilerinin zincir üzerinde olmasıyla ilgili sorun, bunun mahremiyeti gerçekten ihlal etmesidir. Hiç kimse, her an çevrimiçi olan herhangi birinin cüzdan adresime bağlı olan kesin konumumu bilebileceğini bilerek bir ürün çalıştırmak istemez. Dolayısıyla böyle bir şey, muhtemelen yalnızca belirli izinlere ve rollere sahip belirli aktörlerin özel durumlarda bu özel verilere erişebileceği bir gizlilik katmanına veya gizlilik bileşenine sahip olmaktan fayda sağlayacaktır. Örneğin, bu durumda, ürün kaybolursa ya da buna benzer bir şey olursa.
Yani bunlar oldukça özel kullanım durumları, ancak bunlar sadece aklıma gelenler.
Fon (Band Protocol): Eğer merkezi olmayan bir VPN ya da İnternet oluşturan bir dApp görebilirsem, böylece daha özel ve sansüre dayanıklı bir İnternet sağlayabilir ve kullanıcılara bu trafik üzerinde bir kontrol verebilirsiniz. Ayrıca kullanıcının çevrimiçi gizliliğini de koruyacaktır — bu çok harika olurdu.
Diğer fikir ise pek çok Web 2 kullanıcısının bağlanmak istediği sosyal medya ayak izi ya da dijital ayak izi ile ilgili. Eskiden bu Web2 devlerinden biri için çalışıyordum. Dolayısıyla, kullanıcılar için bir tür para kazanma yöntemini dahil etmenin bir yolu varsa, bu çok önemli. Yani bu sizin veriniz, sizin ayak iziniz. Ona sahip olmalısınız ve ondan kazanmalısınız. Bu oldukça iyi olurdu.
Ve son olarak Monero gibi bir klasik olduğunu söyleyebilirim, değil mi? Bundan bahsetmek istedim çünkü çok eskilere dayanıyor. Ve eğer yapabilirseniz, bu bir klasik, ancak gizlilik etkinleştirilmişse hala gerçekten harika olduğunu düşünüyorum. Böylece kimse ne olduğunu bilmeden gizlice işlem gönderebilirsiniz. Ben hala bunun da çok fazla fırsat yaratacağını düşünüyorum.
Web2’den Web3’e geçen birine ne tavsiye edersiniz?
Leibing (Covalent): Covalent’teki rolüm nedeniyle tavsiyelerimin veri cephesine oldukça özel olduğunu düşünüyorum. Aslında bir blok zincirinin ne olduğunu, işlemlerin ne tür veriler yaydığını sadece verilere bakarak öğrendim. Açıkçası, blok zinciri dillerinizi (Solidity ve benzeri) öğrenmeniz gerekiyor ve bu size çok yardımcı olacaktır.
Ancak sadece ön uç şeylere veya daha üst düzey şeylere odaklansanız bile, bu önemlidir. Etherscan’a girebilirsiniz ve ilk girdiğinizde bu şeyler size Yunanca gelecektir. Ancak olayların ne olduğunu, konu karmalarının ne olduğunu, her işlemde ne tür verilerin iletildiğini öğrendikten sonra, verilerin zincirde nasıl depolandığı konusunda gerçekten oldukça derinleşirsiniz. Bu size farklı uyarlamaların farklı eylemlerini öğrenmek için iyi bir zemin sağlayacaktır.
Uniswap üzerinde bir takas yaparsanız, zincirde tam olarak ne olur? Ne nereye aktarılıyor gibi? Tüm bu sorular tamamen veri cephesinin kendisinden öğrenilebilir. Yani, bugün Web3 öğreniyorsanız, Solidity’yi öğrenin, bazı ön uç dillerini öğrenin ve ardından Covalent API’yi deneyin. Verileri denemek, incelemek ve tüm bunların ne anlama geldiğini kendinize sormak ücretsizdir. Bence bu sizi yetkinlik düzeyine en hızlı şekilde ulaştıracaktır.
Fon (Band Protocol): Ben Web3’e daha çok niteliksel bir yaklaşım benimserdim. Bence bu sektöre girerken bir kişinin ihtiyaç duyduğu birkaç temel şey var. Birincisi dayanıklılık çünkü işler değişiyor. Müşterilerimizin ya da iş ortaklarımızın daha önce battığını gördüm ve geri dönmeleri için gerçekten esnek olmaları gerekiyor. İkincisi esneklik. Web3 çok değişiyor. Üçüncüsü ise yine uyarlanabilirlik, işler oldukça hızlı değişiyor. Eskisinden çok farklı. Ancak tüm bunların günümüzde ve çağımızda yaşamak gibi olduğunu düşünüyorum. Dolayısıyla, Web3’e girecek olursanız, bence bu üç temel özelliğe ihtiyacınız var.
Topluluklarınız ve protokolleriniz için sırada ne var?
Leibing (Covalent): Açıkçası Sapphire ağını yeni indeksledik. Hepiniz ücretsiz bir API anahtarı için kaydolabilir ve Sapphire ağının yanı sıra desteklediğimiz diğer 90 zincirden ne tür zincir içi veriler elde edebileceğinizi deneyebilirsiniz. Ürünü sürekli geliştiriyoruz, bu nedenle lütfen iletişimde kalın. Twitter’ımızı takip edin ve Discord’umuza katılın. Umarız herkes veri ön ucundan öğrenirken ya da kullanırken eğlenceli vakit geçirir.
Fon (Band Protocol): Bahsettiğim bazı ürün tanıtımları yapıyoruz, ancak aslında bundan önce, birkaç hafta içinde topluluk programımızı başlatıyoruz, bu yüzden katılabilirseniz çok seviniriz. Bununla ilgili bilgileri resmi Telegram grubumuzda ve Discord’da yayınlayacağız. Ve lütfen gelin ve teşvikli topluluk programımıza katılın. Band Protocol ile ilgili pek çok şey oluyor.